Dat hoor je vaak zeggen als leraren en directeuren het over innovatie hebben. En niet zelden hebben ze een punt. Toch zijn er meer en meer lerarenopleidingen die het over een andere boeg gooien en het voorbeeld geven. Zo was EduNext onlangs te gast bij PXL Education in Hasselt. Om nog betere leraren af te leveren pakt de hogeschool uit met een volledig nieuwe leeromgeving bedoeld voor kleuter- en basisonderwijs maar evengoed bruikbaar voor secundair.
Klassen met een hoek af
Om de kern van de lerarenopleiding te versterken – de stage en praktijkopleiding – investeerde de Hogeschool fors in nieuwe leeromgevingen. Samen met een aantal partners kwamen authentieke klassen voor kleuter- en basisonderwijs tot stand. Terwijl de juniors - toekomstige leraren - nu naar het werkveld gaan om daar in de praktijk te oefenen - kunnen de kinderen ook naar de hogeschool komen en er gebruik maken van een levensechte leeromgeving. Samen met architectenbureau Hippo, creator van inspirerende leeromgevingen Dox en andere partners besloot PXL van tien kleine klaslokaaltjes twee grote leerruimtes te maken. Deze zijn onderverdeeldbaar in kleine, flexible zones. Zithoekjes en statafels zorgen voor ergonomie en afwisseling. De afgeronde meubeltjes zijn licht en verplaatsbaar zodat kleuterjuffen en leraren basisonderwijs er afhankelijk van de leercontext verschillende zones mee kunnen bouwen. Rustgevende en zachte kleuren vermijden overprikkeling en een stille ruimte geeft leerlingen de kans om rustig een boekje te lezen. Planten, een keukentje en aandacht voor akoestiek dragen bij tot levensechte klassen die menige juf en onderwijzer doet watertanden. De namen Andersen voor de kleuterklas en Lindgren voor de basisklas zijn niet toevallig gekozen. Verbeelding (sprookjes) en experimenteren (‘Pipi Langkous: ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’) zijn belangrijke aspecten van authentiek leren.
Big Brother mee in de klas
In deze ruimtes kunnen juniors, stagiairs, mentoren en lectoren uit de lerarenopleiding evenals leraren uit het werkveld alle mogelijke onderwijscontexten nabootsen en naar hartenlust experimenteren. Leerlingen kunnen er ook samenwerken via de laptop. Per groep is er een beeldscherm en dit kan – voor zover de leercontext dit vergt – gedeeld worden met het grote LCD scherm vooraan. Overal staan camera’s en microfoons. Die staan in verbinding met een visiesysteem dat de beelden streamt naar de lokalen ernaast of die opneemt voor gebruik in afstands- of avondonderwijs. Maar (toekomstige) leraren kunnen er ook live of in uitgesteld relais leren van andere onderwijzers. Ze kunnen observeren hoe leerlingen reageren op bepaalde werkvormen of instructies en ze kunnen ook zichzelf gadeslaan. Intervisie is misschien wel een van de beste manieren voor professionalisering van leraren. Doordat het hier ingebouwd is in de klas, is de stap om van elkaar te leren veel kleiner. Niet toevallig kregen deze twee lokalen de namen Houxley en Orwell, auteurs van toekomstromans 1984 en Brave New World.
Wat mag je als school verwachten?
· Nog beter opgeleide leraren
· Structureel en ad hoc samenwerken met basisscholen
· Iets uitproberen wat in je eigen klas niet lukt
· Terwijl een junior leraar bezig is met je klas, met vakleraren samenzitten om te kijken hoe dat bij jou op school ook zou kunnen
· Een lokaal voor de buitenwereld waar mini-congressen en lezingen kunnen gehouden worden en gestreamd. Deze ruimte werd Malala gedoopt, naar de Palestijnse activiste voor mensenrechten.